ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ – μια σιωπηρή επιδημία της εποχής μας
Τα άρθρα μας αφορούν κυρίως ΜΗ ΙΑΤΡΟΥΣ, για αυτό προσπαθήσαμε να τα γράψουμε όσο πιο απλά γίνεται χωρίς δύσκολους ιατρικούς όρους και πολύπλοκες ερμηνείες, ώστε να γίνονται κατανοητά σε όλους.
Τα άρθρα μας αφορούν κυρίως ΜΗ ΙΑΤΡΟΥΣ, για αυτό προσπαθήσαμε να τα γράψουμε όσο πιο απλά γίνεται χωρίς δύσκολους ιατρικούς όρους και πολύπλοκες ερμηνείες, ώστε να γίνονται κατανοητά σε όλους.
Η Οστεοπόρωση είναι από τις πιο συχνές παθήσεις των οστών κατά την οποία έχουμε μείωση της οστικής μάζας και διαταραχές στην αρχιτεκτονική δομή των οστών με αποτέλεσμα την αυξημένη ευθραυστότητα των οστών και αυξημένο κίνδυνο κατάγματος.
Διακρίνεται σε ΠΡΩΤΟΠΑΘΗ και ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗ.
Πρωτοπαθής είναι η α) Μεταεμμηνοπαυσιακή.
β) Των ηλικιωμένων ή γεροντική.
Η πιο συχνή είναι η μεταεμμηνοπαυσιακή λόγω μειωμένης παραγωγής οιστρογόνων.
Η οστεοπόρωση των ηλικιωμένων εμφανίζεται σε άντρες και γυναίκες ηλικίας 70 ετών και άνω
Η Δευτεροπαθής εμφανίζεται σε ορισμένες παθήσεις όπως υπερπαραθυρεοειδισμός, ρευματοειδής αρθρίτις, υπογοναδισμός, υπερπαραθυρεοειδισμός, σύνδρομο δυσαπορρόφησης. Επίσης σε ασθενείς που παίρνουν μεγάλο διάστημα κορτιζόνη ή αντιεπιληπτικά φάρμακα.
Η συχνότητα στην Ελλάδα σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες είναι 28,5% σε γυναίκες άνω των 50 ετών.Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι 75% των γυναικών που πάσχουν δεν το γνωρίζουν γιατί δεν έχουν διερευνηθεί.
Στους άντρες η συχνότητα είναι πολύ μικρότερη, Θα εμφανίσουν οστεοπόρωση σε ηλικία άνω των 50 ετών και σε αναλογία ένας στους οκτώ.
Η κύρια κλινική εκδήλωση της οστεοπόρωσης είναι τα κατάγματα που συμβαίνουν μετά από ελαφρύ τραυματισμό.
Παράγοντες κινδύνου οστεοπόρωσης.
Γενετικοι.
Οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης και καταγμάτων σε μητέρα ή πατέρα σε ηλικία άνω των 50 ετών σε άντρα ή γυναίκα
Εμμηνόπαυση / υστερεκτομή αμηνόρροια διαρκείας πάνω από ένα χρόνο.
Διατροφή φτωχή σε ασβέστιο και βιταμίνη D.
Κάπνισμα μεγάλη Κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών
Λήψη φαρμάκων π.χ.μεγάλης διάρκειας κορτιζόνης.
Συμπτώματα οστεοπόρωσης.
Η οστεοπόρωση είναι μία σιωπηλή νόσος και μπορεί να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να εμφανιστεί το πρώτο σύμπτωμα που είναι το κάταγμα. Είναι νόσος όλων των οστών αλλά συνήθως συμβαίνει στους σπονδύλους, στον αυχένα του μηριαίου οστου και στον αντιβραχίονα . Το σπονδυλικό κάταγμα μπορεί να μην γίνει αντιληπτό και μόνο απώλεια ύψους ή κύφωση μπορεί να είναι ενδεικτικά για διερεύνηση οστεοπόρωσης.
Διάγνωση
Η διάγνωση μπορεί και πρέπει να γίνει στο προσυμπτωματικό (προκαταγματικό) στάδιο με τη μέτρηση της οστικής μάζας με τη μέθοδο μέτρησης της απορρόφησης διπλοενεργειακών φωτονίων (DEXA).Η μετρηση πρεπει να γινεται σε τουλάχιστον σε δύο σημεία γιατί μπορεί να είναι φυσιολογική σε ένα σημείο ενώ σε άλλα όχι.Γίνεται κυρίως την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και στο άνω άκρο του μηριαίου οστού.
Πρόληψη
Η πρόληψη περιλαμβάνει δύο σκέλη.
α) Την απόκτηση του μέγιστου δυνατού επιπέδου της κορυφαίας οστικής μάζας μέχρι την ηλικία των 25 ετών και τη διατήρηση της μέχρι την ηλικία των 40 ετών.
β) Την ελαχιστοποίηση της μετά τα 45 έτη.
Για την επίτευξη αυτών πρέπει.
1) Καθημερινή λήψη ασβεστίου και βιταμίνης D σε ποσότητα ανάλογη με το φύλο και την ηλικία. Για πρακτικούς λόγους αναφέρουμε ότι το αγελαδινό γάλα έχει 1,2 γραμμάρια ασβέστιο ανά κιλό, το πρόβειο 2,1 γραμμάρια ανά κιλό, το γιαούρτι 1,7 γραμμάρια ανά κιλό και το τυρί φέτα 5 γραμμάρια ανά κιλό.
Οι ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε ασβέστιο είναι περίπου 1 γραμμάριο για παιδιά μέχρι δέκα ετών και άντρες μέχρι 65 ετών, ενώ για εφήβους και γυναίκες όλων των ηλικιών και άντρες άνω των 65 ετών είναι 1,5 γραμμάρια και της βιταμίνης D 400 έως1.000 διεθνείς μονάδες (IU) ανάλογα την ηλικία. Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, το εμπλουτισμένο γάλα σε βιταμίνη D και τα παχιά ψάρια είναι καλές πηγές βιταμίνης D.
2) Σωματική άσκηση.
3) Ρύθμιση ανεπάρκειας οιστρογόνων σε περίπτωση πρόωρης εμμηνόπαυσης είτε παρατεταμένης αμηνόρροιας
4) Διατήρηση κανονικού βάρους.
5) Όχι κάπνισμα και οχι μεγάλες ποσότητες οινοπνευματωδών ποτών .
6)Σε παθήσεις που επιβάλλεται η μακροχρόνια λήψη κορτιζόνης ζητάμε τις οδηγίες του γιατρού για την προσαρμογή της δόσης.
Δές πακέτα διερεύνησης οστεοπόρωσης.
Θεραπεία.
Η θεραπεία δεν μπορεί να επιτύχει πλήρη αναπλήρωση της οστικής μάζας που χάθηκε ούτε την αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής δομής του οστού.Γι αυτό έχει μεγάλη σημασία η πρόληψη και η παρακολούθηση της εξέλιξης της με μέτρηση της οστικής πυκνότητας, εξετάσεων αίματος και ούρων σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας.
Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει κυρίως λήψη ασβεστίου, βιταμίνη D και άλλα που δίνονται από το θεράποντα ιατρό ανάλογα με την περίπτωση .
