Μύθοι & Αλήθειες για τον Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 (ΣΔτ2)
Τα άρθρα μας αφορούν κυρίως ΜΗ ΙΑΤΡΟΥΣ, για αυτό προσπαθήσαμε να τα γράψουμε όσο πιο απλά γίνεται χωρίς δύσκολους ιατρικούς όρους και πολύπλοκες ερμηνείες, ώστε να γίνονται κατανοητά σε όλους.
Σε όλο τον κόσμο περίπου 380 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) με τον αριθμό αυτό ολοένα και να αυξάνεται. Ωστόσο, το πιο ανησυχητικό είναι ότι σχεδόν οι μισοί δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν.
Ο διαβήτης αποτελεί χρόνιο νόσημα γύρω από το οποίο υπάρχουν πολλοί μύθοι. Είναι σημαντικό να τους γνωρίζουμε για σωστή ενημέρωση και αντιμετώπιση.
Θα πάθεις ΣΔτ2 αν τρως πολλά γλυκά.
ΛΑΘΟΣ. Η κακή διατροφή (ευαπορρόφητοι υδατάνθρακες όπως το ρύζι), τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά, η καθιστική ζωή (απουσία σωματικής άσκησης), η παχυσαρκία και η κληρονομική προδιάθεση συντελούν στη εμφάνιση του διαβήτη. Άρα, η κατανάλωση πολλών γλυκών δεν αποτελεί από μόνη της αίτια εμφάνισης διαβήτη.
Τα άτομα με διαβήτη είναι δυστυχισμένα γιατί δεν μπορούν να φάνε γλυκό.
ΛΑΘΟΣ. Τα άτομα με διαβήτη μπορούν να καταναλώνουν άφοβα γλυκά με στέβια ή άλλες γλυκαντικές ουσίες. Συνίσταται η αποφυγή γλυκών με ζάχαρη και η παρακολούθηση της δόσης του αντιδιαβητικού φαρμάκου σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.
Όταν έχεις ΣΔτ2 απαγορεύεται να φας φρούτα (παρά μόνον πράσινο μήλο).
ΛΑΘΟΣ. Στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) επιτρέπονται σε μικρή ποσότητα όλα τα φρούτα με γλυκαιμικό δείκτη κάτω του <50. Μπορείτε να δείτε περισσότερα στο “γλυκαιμικός δείκτης τροφών”.
Όταν έχεις ΣΔτ2 μπορείς να φας άφοβα μαύρο ψωμί ή παξιμάδια κρίθινα, σίκαλης, βρώμης κ.ά.
ΛΑΘΟΣ. Τα παραπάνω προϊόντα είναι μεν πιο υγιεινά καθώς έχουν περισσότερες φυτικές ίνες αλλά εξακολουθούν να περιέχουν πολλούς υδατάνθρακες με αποτέλεσμα η μεγάλη κατανάλωσή τους να αυξάνει το σάκχαρο αίματος.
Όταν έχεις διαβήτη μπορείς να καταναλώνεις όσο θέλεις τροφές που δεν περιέχουν ζάχαρη ή είναι για διαβητικούς.
ΛΑΘΟΣ. Όταν στο προϊόν αναγράφεται “χωρίς ζάχαρη” ή “για διαβητικούς” σημαίνει ότι δεν έχει προστεθεί ζάχαρη. Όμως, οι χυμοί φρούτων χωρίς ζάχαρη περιέχουν φρουκτόζη η οποία σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα του σακχάρου. Τα μπισκότα ή οι σοκολάτες χωρίς ζάχαρη περιέχουν βούτυρο, αλεύρι ή/και γάλα τα οποία αποτελούν παχυντικές τροφές και σταδιακά οδηγούν στην παχυσαρκία δυσκολεύοντας τη ρύθμιση του διαβήτη.
Ωστόσο, τελευταίες μελέτες έχουν δείξει ότι όταν η φρουκτόζη χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες αντί της γλυκόζης ή της σακχαρόζης, αποτελεί αντιϋπεργλυκαιμικός παράγοντας. Ακόμα αναφέρθηκαν θετικές επιδράσεις της στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης ενώ κανένας παράγοντας κινδύνου (σχετιζόμενος με το καρδιαγγειακό σύστημα) όπως η γλυκόζη, η ινσουλίνη και η ευαισθησία στην ινσουλίνη, το βάρος, τα λιπίδια αίματος, τα μεταγευματικά επίπεδα λιπιδίων του αίματος, το ουρικό οξύ και οι δείκτες για το λιπώδες ήπαρ μη αλκοολικής αιτιολογίας, δεν επηρεάστηκε.
Τέλος, σημαντικές βιολογικές ενδείξεις υποστηρίζουν τα οφέλη της φρουκτόζης στο μεταβολισμό της γλυκόζης στο ήπαρ όταν αυτή λαμβάνεται σε μικρές ποσότητες. Συμπερασματικά, η κατανάλωση προϊόντων χωρίς ζάχαρη σε μικρές ποσότητες σπανίως μπορεί να προκαλέσει προβλήματα.
Το λεμόνι κατεβάζει το σάκχαρο.
ΛΑΘΟΣ. Τρόφιμα που είναι ξινά ή πικρά, δεν σημαίνει ότι μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Η γεύση δεν αποτελεί πάντα δείκτη περιεκτικότητας υδατανθράκων.
Το αλκοόλ ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
ΛΑΘΟΣ. Αντίθετα με τη γενική εντύπωση, η υπερβολική κατανάλωση καθαρών αλκοολούχων ποτών (όπως κρασί, μπύρα, ουίσκι, βότκα, τσίπουρο) μπορεί να προκαλέσει βαριά και επικίνδυνη υπογλυκαιμία. Γι’ αυτό αν πάσχετε από διαβήτη δεν πρέπει καταναλώνετε αλκοόλ νηστικοί. Αυτό βέβαια δεν ισχύει για τα ποτά που περιέχουν σάκχαρα όπως γλυκό κρασί, ποτά με χυμούς, τόνικ, κόλα κλπ. τα οποία μπορούν να ανεβάσουν τα επίπεδα σακχάρου.
Η μεγάλη κατανάλωση κρεάτων (ψητό αρνί, παιδάκια, μπριζόλες κλπ.) ανεβάζουν το σάκχαρο στο αίμα.
ΛΑΘΟΣ. Οι πρωτεΐνες και τα λίπη δεν επηρεάζουν ιδιαίτερα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ο ΣΔτ2 μπορεί να αντιμετωπιστεί ακολουθώντας προσεγμένη διατροφή και άσκηση.
ΛΑΘΟΣ. Όταν οι αιματολογικές εξετάσεις επιβεβαιώσουν την διάγνωση ΣΔτ2, η σωστή αντιμετώπιση είναι «διατροφή – άσκηση – φάρμακα».
Αν ξεκινήσεις φαρμακευτική αγωγή για τον ΣΔτ2 μπορείς να τρως ελεύθερα οτιδήποτε.
ΛΑΘΟΣ. Η διατροφή που θα συστήσει ο διαβητολόγος είναι εξίσου σημαντική με την άσκηση και τη φαρμακευτική αγωγή.
Αν οι γονείς σου έχουν ΣΔτ2 τότε σίγουρα θα εμφανίσεις κι εσύ.
ΛΑΘΟΣ. Άτομα τα οποία έχουν κάποιο συγγενικό πρόσωπο με ΣΔτ2, μπορεί να είναι γενετικά πιο ευάλωτα στην εμφάνιση ΣΔτ2. Όμως, όταν ακολουθείται ένας υγιεινός τρόπος ζωής με τη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους και τη σωστή διατροφή και άσκηση, ο ΣΔτ2 μπορεί να μην εμφανιστεί ποτέ. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος σε αυτά τα άτομα είναι πολύ σημαντικός για τη διερεύνηση προδιαβήτη.
Οι γυναίκες που έχουν ΣΔτ1, καλό είναι να μην κάνουν παιδιά.
ΛΑΘΟΣ. Οι γυναίκες με ΣΔτ1 μπορούν να τεκνοποιήσουν χωρίς κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, βασική προϋπόθεση αποτελεί το σάκχαρο να έχει ρυθμιστεί πριν από την σύλληψη και να παρακολουθείται καθ’ όλη την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο ΣΔτ1 παρουσιάζεται κυρίως σε παιδιά και νέους και κληρονομείται σε πολύ μικρό ποσοστό.
Αν το σάκχαρο μου που κυμαίνεται από 130-140 mg/dL, δεν χρειάζεται να ασχολούμαι και πάρα πολύ.
ΛΑΘΟΣ. Από την στιγμή που το σάκχαρο νηστείας είναι πάνω από 110 mg/dL και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη πάνω από 6% είναι πολύ σημαντικό το σάκχαρο να ρυθμιστεί.
Ο διαβήτης σε περιορίζει επαγγελματικά.
ΛΑΘΟΣ. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στην επαγγελματική δραστηριότητα λόγω της ύπαρξης διαβήτη.
Ο διαβήτης είναι τρομερή αρρώστια γιατί σε τυφλώνει, οδηγεί σε ακρωτηριασμούς κ.α.
Είναι γεγονός ότι αν κάποιος δεν ρυθμίσει το σάκχαρό του, είναι πιθανό μετά από χρόνια να παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα σε διάφορα όργανα όπως μάτια, νεφρούς, αγγεία κ.α.
Στις μέρες μας λόγω της πρόληψης και της έγκαιρης παρέμβασης, το πρόβλημα της τύφλωσης έχει μειωθεί σε πολύ μικρά επίπεδα.
Για να καταλήξει κανείς σε ακρωτηριασμό πρέπει να συνυπάρχουν κι άλλοι παράγοντες εκτός του σακχάρου. Το κάπνισμα αποτελεί τον Νο1 παράγοντα για την εμφάνιση περιφερικής αγγειοπάθειας. Αν το άτομο που πάσχει από διαβήτη, διακόψει το κάπνισμα και φροντίσει την υγεία των ποδιών του επιλέγοντας κατάλληλα παπούτσια, ακόμα και σε περίπτωση τραυματισμού η πιθανότητα να καταλήξει σε ακρωτηριασμό είναι σχεδόν μηδενική (σύμφωνα πάντα με τις συμβουλές του ιατρού).
Ο ΣΔτ2 είναι “κατάρα” και ό,τι κι να κάνεις, σίγουρα θα υπάρξουν επιπλοκές.
ΛΑΘΟΣ: Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η σωστή και υπεύθυνη αντιμετώπιση της νόσου από το θεραπευτή και το θεραπευόμενο και η ρύθμιση του σακχάρου, της υπέρτασης και της χοληστερίνης σχεδόν εξαλείφουν τους καρδιαγγειακούς κινδύνους του ΣΔτ2.
Όταν έχει κανείς σάκχαρο, οι μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις είναι επικίνδυνες καθώς μπορεί να μην κλείνει η πληγή.
ΛΑΘΟΣ. Όλες οι επεμβάσεις, μικρές ή μεγάλες, μπορούν να πραγματοποιηθούν και να έχουν καλή μετεγχειρητική πορεία έστω κι αν το άτομο έχει διαβήτη για πολλά χρόνια. Ωστόσο, η καλή ρύθμιση του σακχάρου είναι σημαντική και ακόμα κι αν πρόκειται για έκτακτο χειρουργείο, ο προεγχειρητικός έλεγχος του σακχάρου είναι απαραίτητος.
Αν ξεκινήσεις ινσουλίνη ενώ έχεις ΣΔτ2 τότε σύντομα θα τυφλωθείς, θα πάθεις νεφρική ανεπάρκεια ή έμφραγμα.
ΛΑΘΟΣ: Η φήμη αυτή ίσως προέρχεται από το παρελθόν όπου η θεραπεία με ινσουλίνη ξεκινούσε καθυστερημένα ενώ είχαν ήδη εγκατασταθεί οι μικροαγγειακές και μακροαγγειακές επιπλοκές της νόσου. Η ινσουλίνη αποτελεί θεραπεία του ΣΔτ2 και η χρήση της ΔΕΝ συνδέεται με επιπλοκές.
Μύθοι που υπάρχουν για τη ρύθμιση του σακχάρου με ινσουλίνη
- “Αν αρχίσω ινσουλίνη θα την συνηθίσω, δεν θα μπορώ να τη σταματήσω και στο τέλος δεν θα «με πιάνει».”
- “Μια γνωστή μου τυφλώθηκε μόλις άρχισε ινσουλίνη.”
- “Όσοι κάνουν ενέσεις ινσουλίνης, πέφτουν σε κώμα από τις υπογλυκαιμίες.”
ΑΛΗΘΕΙΑ. Η ινσουλίνη δε συνηθίζεται. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που υπολείπεται στους διαβητικούς καθώς το πάγκρεας δεν μπορεί να την παράγει. Όταν οι οδηγίες του ιατρού ακολουθούνται πιστά, ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας είναι ανύπαρκτος.
Δείτε άρθρα στο site μας:
Σακχαρώδης Διαβήτης
Γλυκαιμικός Δείκτης τροφών
Image by Freepik
